W brytyjskim "Classical Guitar Magazine" (czerwiec 2012) ukazały się recenzje trzech zeszytów duetów w opracowaniu Tatiany Stachak wydawnych przez Euterpe pod wspólnym tytułem "Uczeń i nauczyciel". Poniżej prezentujemy tłumaczenia tych trzech recenzji:


Uczeń i nauczyciel vol. 1

Ta pięknie wydana i kolorowo ilustrowana publikacja jest skierowana do początkujących gitarzystów. Stosunkowo szeroki zapis nutowy ułatwia czytanie. Zbiór zawiera 14 duetów, które są opracowaniami najpiękniejszych melodii muzyki klasycznej. Każdy z nich jest rozpisany na dwie strony: po lewej, przeznaczonej dla nauczyciela, znajduje pełna partytura utworu, po prawej – partia ucznia z głosem solowym.

Poziom trudności wzrasta z każdym następnym utworem, począwszy od opracowań, w których uczeń gra tylko w pierwszej pozycji w prostym ćwierćnutowym pulsie (Walc Schuberta, Piosenka Lully'ego, Piosenka Schumanna), po bardziej skomplikowane, wymagające zmian pozycji, z kropkowanymi wartościami i szesnastkowymi triolami, jak np. Adagio Cantabile z Sonaty Patetycznej Beethovena.

Partia akompaniamentu jest dobrze przemyślana – rzadko zdwaja linię melodyczną głosu solowego, najczęściej podkreśla melodię figuracjami rozłożonych akordów. Temat z Nokturnu III Liszta jest pięknie wyeksponowany na tle arpeggiów; Barkarola Offenbacha operuje gęstą fakturą homofoniczną; Serenadę Haydna wypełniają szesnastkowe figuracje akordów. Bardziej żartobliwe i jednocześnie trudniejsze w warstwie akompaniamentu są Dzwonki Papagena z opery Czarodziejski flet Mozarta. Wspólne wykonanie tego utworu może sprawić wiele radości. Jednak nauczyciel, którego partia utrzymana jest w stosunkowo wysokim rejestrze, powinien uważać, by nie zagłuszyć głosu solowego. Niepotrzebne wydaje się tak szczegółowe palcowanie w partii ucznia w przypadku łatwiejszych utworów.

Ten przystępny i atrakcyjny materiał jest nieoceniony w kształceniu różnych umiejętności: uczy wspólnego muzykowania, liczenia, rozumienia muzyki, frazowania, i może być zaproszeniem do wspaniałego świata muzyki klasycznej.


Uczeń i nauczyciel vol.2

Druga część z serii "Uczeń i nauczyciel" zawiera 12 utworów, nieznacznie trudniejszych pod względem charakteru i stylistyki od duetów zamieszczonych w pierwszej części, kształcących wydobycie dźwięku i prowadzenie linii melodycznej. Najsłynniejsze melodie wielkich kompozytorów – Schumanna, Bacha, Webera, Martiniego, Händla, Griega i Mozarta – zostały zapisane na dwóch stronach: po lewej znajduje się pełna partytura duetu, po prawej zaś zanotowany większą czcionką głos solowy przeznaczony dla ucznia.

Utwór O dalekiej krainie Schumanna został opracowany w tonacji G-dur. Partia solowa, prezentowana na tle rozłożonych akordów, jest idealnie dostosowana do możliwości technicznych młodego wykonawcy. Oda do radości Beethovena jest zaaranżowana na czwartą i piątą strunę. Towarzyszący jej akordowy akompaniament powinien być zagrany z wyczuciem, aby uczeń mógł swobodnie prowadzić głos solowy. W Gawocie Martiniego uczeń napotyka oznaczenia artykulacyjne: staccata i akcenty. Z kolei w utworze Plaisir d'amour kształci umiejętność kontrolowania crescenda i diminuenda w prowadzeniu długich fraz. W wykonaniu Kartki z albumu Griega bardzo istotne jest opanowanie przejrzystej artykulacji. Utwór operuje szerokim zakresem dźwięków – zmiany wysokości sięgają siódmego progu na pierwszej strunie. Łabędź Saint-Saënsa jest pięknie opracowany w tonacji G-dur. Wymaga sprawnego poruszania się na pierwszej strunie i umiejętnego legata w linearnym prowadzeniu melodii.

Jednogłosowa faktura partii ucznia pozwala na swobodne opanowywanie następujących problemów wykonawczych: przedłużonych wartości, rytmów kropkowanych, przebiegów szesnastkowych i zagadnień artykulacyjnych, bez obciążania początkującego gitarzysty trudnymi chwytami dla lewej ręki.

Publikacja jest praktycznym źródłem kształcenia umiejętności gry dla młodych i zdolnych muzyków.


Uczeń i nauczyciel vol.3

Trzeci zeszyt z edukacyjnej serii duetów "Uczeń i nauczyciel" został zaprojektowany według tej samej zasady graficznej, co poprzednie części. Partia ucznia jest rozpisana większą czcionką na prawej stronie, z kolei akompaniament nauczyciela, wraz z umieszczonym ponad nim głosem solowym, na lewej. Zapisowi nutowemu towarzyszą piękne, kolorowe ilustracje.

Zbiór dwunastu opracowań znanych utworów klasycznych obejmuje wiele zagadnień muzyczno-wykonawczych, rozwijających umiejętność frazowania i artykulacji. Aria Purcella, w tonacji d-moll, została zapisana w drugiej pozycji z uniknięciem gry na pustych strunach. W Nowej lalce Czajkowskiego, opracowanej w tonacji B-dur, uczeń nabiera biegłości w odczytywaniu znaków chromatycznych. Życzenie Chopina, zapisane w siódmej pozycji, wymaga starannego prowadzenia linii melodycznej przy różnorodności wzorców rytmicznych. Z kolei w Gawocie Händla istotne jest wesołe i odważne wykonanie utworu. W opracowaniu uniknięto użycia pustych strun. W Musette Bacha z Zeszytu muzycznego Anny Magdaleny uczeń nie tylko może zagrać partię solową, ale również akompaniament. Umiejętność wykonywania pauz, i staccata jest nieodzowna w wykonaniu Andante z Eine Kleine Nachtmusik Mozarta – utworu, który jest doskonałym ćwiczeniem na piątą pozycję. Wesoły wieśniak Schumanna i Słoń Saint-Saënsa wymagają wyższego poziomu biegłości w akompaniamencie. Warto również zwrócić uwagę na ciekawe opracowanie Gymnopedie nr 1 Satiego oraz Walca Griega.

Ta publikacja jest bardzo pomocna. Korzystałam z niej, aby wykształcić u moich uczniów umiejętność prowadzenia melodii, grę w różnych pozycjach i czytanie à vista (choć szczegółowe palcowanie nieco ogranicza tę możliwość). Duża część materiału w obrębie trzech części może zostać wykonana z powodzeniem również na flecie prostym i poprzecznym, skrzypcach oraz gitarze.